Pasta

Makaron to jedna z najbardziej dostępnych potraw na świecie. Niemal każdy kraj ma swoją własną, unikalną wersję tego popularnego, niedrogiego produktu. Kiedy wielu z nas myśli o makaronie, myślimy o włoskim jedzeniu, a większość ludzi uważa, że ​​makaron narodził się na obszarze dzisiejszych Włoch. Jednak rodowód makaronu sięga w daleką przeszłość. W swoich najprostszych postaciach występował w różnych częściach kontynentu euroazjatyckiego, rozwijając się w sposób równoległy, niezależny, zróżnicowany i bez wzajemnych relacji od chińskich dolin Dalekiego Wschodu po śródziemnomorskie obszary Półwyspu Apenińskiego. Istnieją sprzeczne legendy o tym, jak makaron pojawił się na terenie dzisiejszych Włoch. Jedna z nich mówi,  że sprowadził go wenecki podróżnik Marco Polo. Inne, że plemiona arabskie zainspirowane kuchnią, z którą spotkali się w Azji setki lat wcześniej. Bez względu na to jak makaron przybył do krajów śródziemnomorskich, nie ma wątpliwości, że to Włosi robili i udoskonalali makaron już w 800 roku n.e. Co najmniej 500 lat przed opuszczeniem Chin przez Marco Polo.

Przez całe średniowiecze, aż do początku XVI wieku, dania z makaronu bardzo różniły się od tych, które są obecnie spożywane. Makaron nie tylko był dłużej gotowany, ale był też łączony ze słodko-pikantnymi smakami, które dziś wydawałyby się dziwaczne. Pod koniec XVII wieku Neapol stał się europejskim centrum produkcji i konsumpcji makaronu. Neapolitańczycy w XVI wieku byli nazywani zjadaczami liści – mangiafoglia. Od XVIII wieku zaczęto nazywać ich zjadaczami makaronu lub mangiamaccheroni . Istnieje kilka teorii. Jedną z nich jest pogorszenie standardu życia, co znacznie ograniczyło ich dostęp do mięsa, podczas gdy duzi właściciele ziemscy w Królestwie Neapolu czy Sycylii stosunkowo tanio sprzedawali pszenicę. Na zmianę diety wpłynęły również ograniczenia religijne: makaron był idealnym pożywieniem w czasie postu, kiedy zabroniono spożywania mięsa. Ale być może głównym powodem gwałtownego rozprzestrzeniania się makaronu był fakt, że od XVII wieku przemysłowa produkcja makaronu zaczęła się rozwijać przy użyciu maszyn takich jak torchio, mechanicznej prasy do robienia makaronu.

W 1740 r. wydano licencję na pierwszą fabrykę makaronu w Wenecji. W XIX wieku młyny wodne i kamienne młynki były używane do oddzielania semoliny od otrębów, co spowodowało ekspansję rynku makaronów, która zbiegła się z rewolucją przemysłową. W 1859 roku Joseph Topits założył pierwszą fabrykę makaronu współpracującą z maszynami parowymi w mieście Peszt na Węgrzech – jedną z pierwszych tego typu fabryk w Europie Środkowej. W 1867 roku firma Buitoni w Sansepolcro w Toskanii stała się uznanym producentem makaronów. Na początku XX wieku sztuczne suszenie i wytłaczanie umożliwiły przygotowanie większej różnorodności makaronów i większy eksport. W 1884 roku powstał zakład braci Zátka w Boršovie nad Vltavou, który był pierwszą fabryką makaronu w Czechach.

Ostatni rozdział w historii produkcji makaronu otwiera się w 1877 roku wraz z otwarciem w Parmie sklepu z chlebem i makaronem przez Pietro Barilla. Kiedy interes przejęli jego synowie Riccardo i Gualtiero wybudowali w 1910 r. pierwszą fabrykę Barilli tworząc podwaliny najbardziej znanej firmy produkującej makarony na świecie.

Ciekawostki

1. Liczba pojedyncza od spaghetti to spaghetto.
2. Ciasto na makaron jest ciężkie do wyrobienia, dlatego dawniej przed maszynami makaron był ugniatany stopami. Przygotowanie jednej partii wymagało “całodziennego marszu”.
3. Makaron al dente nie tylko lepiej smakuje, ale także dłużej utrzymuje uczucie sytości. Dzieje się tak dlatego, że trawienie takiego makaronu trwa dłużej niż rozgotowanego – dzięki czemu dłużej jest się sytym.
4. W zależności od regionu włoski makaron może być cienki lub gruby, długi lub krótki, kręcony lub prosty. Obecnie toczy się debata na temat dokładnej liczby odmian makaronu. Niektóre źródła podają, że jest ich około 350, inne, że jest ich bliżej 600, a ciągle są wymyślane nowe. I ta liczba jest całkiem wiarygodna, biorąc pod uwagę, że każdy kształt i styl jest głęboko zakorzeniony w regionie, w którym został wykonany. Mówi się, że Włosi robią makaron nie tylko po to, aby się wyżywić, ale także po to, by wyrazić siebie. Chcieli być kreatywni w kształtach. Był to sposób na uczynienie niedrogiego jedzenia bardziej wyszukanym.
5. Przeciętny Włoch zjada rocznie ok. 25,3 kg makaronu. Kolejne kraje to Tunezja 16 kg i Wenezuela 12,2 kg (2014 r.)
6. Pierwszy na świecie telewizyjny fake news, z włoskim makaronem w roli głównej, który wyemitowała 1 kwietnia 1957 r., brytyjska telewizja BBC. Widzom stacji zaserwowano trzyminutowy materiał opowiadający o wyjątkowo udanych zbiorach na plantacji spaghetti w miejscowości Ticino w południowej Szwajcarii. Telewidzowie ujrzeli drzewa, z których zwisały długie nitki makaronu, zbierane przez uśmiechnięte rodziny. Materiał okazał się wielkim sukcesem, a w siedzibie stacji rozdzwoniły się telefony. Widzowie koniecznie chcieli wiedzieć, w jaki sposób można wyhodować własne drzewa spaghetti. Domorosłym ogrodnikom doradzano “umieszczenie gałązki spaghetti w puszce sosu pomidorowego”. Nawet Sir Ian Jacob, ówczesny dyrektor generalny BBC, uwierzył w istnienie makaronowych plantacji. Po krótkim czasie stacja przyznała się do stworzenia fake newsa i przeprosiła wszystkich, którzy poczuli się oszukani.
7. Co roku 25 października obchodzony jest Światowy Dzień Makaronu.
8. Podstawowe składniki większości makaronów na świecie to semolina i woda. Świeży makaron, makaron jajeczny i niektóre odmiany makaronów suszonych mają dodatkowo w składzie jajka, ale standardowe suszone produkty składają się tylko z mąki i wody.
9. Włochy produkują od 1 700 000 do 3 300 000 ton makaronu rocznie.
10. Najpopularniejszym kształtem makaronu jest spaghetti. Stanowi 2/3 całej produkcji makaronów.
11. Pierwotnie makaron był spożywany rękoma. Dopiero wprowadzenie sosów to zmieniło.
12. Uważa się, że makaron jest bardzo korzystny dla psów i kotów, ponieważ wspomaga ich rozwój i zapewnia piękną, zdrową i błyszczącą sierść. Dlatego jest składnikiem wielu produktów dla zwierząt domowych.
13. Kształt makaronu decyduje o rodzaju sosu. Ogólna zasada mówi, że do prostych kształtów podaje się rzadkie sosy, do złożonych kształtów gęste.
14. Trzy najpopularniejsze dania z makaronu to: Spaghetti Bolognese, makaron z serem i lazania.
15. Mówi się, że założyciel jednego z czołowych producentów makaronów na świecie, Pietro Barilla, codziennie posypywał mąką rękaw swojego czarnego garnituru. Jeśli mógł zdmuchnąć mąkę bez śladu, oznaczało to, że była sucha i drobnoziarnista i idealna do robienia makaronu.
16. Włosi nigdy nie jedzą spaghetti łyżką i widelcem. To amerykański zwyczaj. We Włoszech po prostu nakręca się makaron samym widelcem.
17. Udowodniono naukowo, że makaron sprawia, że ​​jesteś szczęśliwszy. Zdaniem naukowców węglowodany zawarte w makaronie, zwiększają produkcję serotoniny. Jest to hormon, który, jak się uważa, zwiększa poczucie szczęścia!
18. Świeży makaron jest znany we Włoszech jako „pasta fresca”, a makaron suszony jest znany jako „pasta secca”.

Oto 67 głównych rodzajów makaronów, o których powinni wiedzieć wszyscy miłośnicy włoskiego jedzenia.

1. Anellini
Każdy z tych cienkich, malutkich krążków makaronu (anellini dosłownie oznacza „kółeczka ”) pochodzącego z Sycylii jest mniejszy niż grosz. Ze względu na swój mały rozmiar anelli jest zwykle stosowany w sałatkach, zupach i pieczonych daniach z makaronu.

2. Anchellini
Te małe perełki makaronu, znane również jako piombi, są wielkości grochu. Zwykle podaje się je z większymi warzywami.

3. Bucatini
Ten długi makaron przypomina grubsze spaghetti z otworem biegnącym przez środek. Bucatini pochodzi z Lacjum, Neapolu i Ligurii, a dziś jest najbardziej popularny w Rzymie. Otwór umożliwia równomierne gotowanie makaronu w środku i na zewnątrz i prawdopodobnie pierwotnie został wydrążony za pomocą cienkiego pręcika zwanego ferretto. Świetnie komponuje się z sosami serowymi, maślanymi, jajami i rybami z puszki. Można go też połamać i dodać do zupy.

4. Busa
Busę można znaleźć przede wszystkim w Trapani, regionie w zachodniej części Sycylii. Busę wytwarza się, owijając małe paski makaronu wokół patyczka lub igły dziewiarskiej.

5. Chiocciole
Chiocciole oznacza po włosku „ślimak”, co jest odpowiednią nazwą dla tego okrągłego, prążkowanego makaronu, który można znaleźć we Włoszech. Zwykle podaje się go z gęstym sosem.

6. Calamarata
Ten neapolitański makaron przypomina pierścienie kalmarów i stąd jego nazwa. Mniejsza wersja nazywa się calamaretti. Często łączy się go z obfitym czerwonym sosem, który zawiera mięso i warzywa.

7. Campanelle
Campanelle po włosku oznacza „mały kwiatek” lub „kwiat dzwonka”. Czasami jest również znany jako gigli. Swoim kształtem przypomina róg z potarganymi brzegami. Zwykle jest podawany z sosami na bazie mięsa lub sera.

8. Conchiglie
W tym makaronie o kształcie muszli sos łatwo przylega do grzbietów. Conchigliette to „małe muszelki”. Inna wersja, conchiglie al nero di seppia, jest barwiona na czarno atramentem kałamarnicy. To bardzo uniwersalny typ makaronu, mający szerokie zastosowanie w daniach na całym świecie Najmniejsze świetnie pasują do zup, a większe można faszerować i piec. Stanowią też bardzo dobrą bazę do sałatek i zapiekanek.

9. Candele
Szefowie kuchni w Kampanii, a zwłaszcza w Neapolu, stworzyli ten wyjątkowo długi makaron. Legenda głosi, że katolickie ceremonie religijne inspirowały kształt Candele.

10. Cannelloni
Te „duże trzciny” bądź “duże rury” z regionu Kampania i Sycylii mają kształt rurki o średnicy 3 cm i długości ok. 8 cm. Cannelloni zazwyczaj nadziewa się farszem z mięs, warzyw i serów, zalewa sosem na bazie pomidorów i zapieka – nie gotuje się ich przed pieczeniem.

11. Cannolicchi
Cannolicchi naśladują kształt małży Solen marginatus z Morza Adriatyckiego. Cannolicchi w kształcie krótkiej tuby jest zwykle podawany z owocami morza, takimi jak małże.

12. Capelli d’angelo
Ten cienki, delikatny makaron jest również znany jako anielskie włosy. Najczęściej ten makaron jest sprzedawany w kształcie gniazda. Prawdopodobnie pochodzi z Genui i Neapolu. Idealny do zup i potraw dla dzieci, a także dań mięsnych.

13. Cappelletti
Te „czapeczki” pochodzą z Emilii-Romanii i są nadziewane nadzieniem mięsnym lub ricottą i serem Parmigiano-Reggiano. Tradycyjnie cappelletti podaje się w bulionie mięsnym i jest szczególnie popularne w okresie Bożego Narodzenia. Legenda głosi, że kształt ronda kapelusza najeźdźców hiszpańskich zainspirował kształt cappelletti.

14. Casarecce
Casarecce pochodzi z Sycylii. Kształtem przypomina zwinięty pergaminowy dokument, zagięty ku górze na kształt rynienki, której zadaniem jest zatrzymanie jak największej ilości sosu. Ich lekko porowata powierzchnia daje nieskończone możliwości podkreślenia smaku tradycyjnych i wyszukanych dodatków.

15. Cavatappi
Cavatappi to rodzaj makaronu, znany z wydrążonego, korkociągowego kształtu. Czasami cavatappi ma rowki, które pomagają zatrzymać sos.

16. Cavatelli
Ten południowowłoski makaron ma wydłużony kształt z otworem pośrodku. Robi się to przez wciśnięcie palca w środek każdego kawałka ciasta. Efektem końcowym jest makaron, który wygląda jak skorupa lub bułka do hot doga. Cavatelli jest szczególnie popularny w regionie Apulia. Podawany jest z sosami mięsnymi, rybnymi i warzywnymi.

17. Corzetti
Corzetti prawdopodobnie pochodzi z Genui w regionie Liguria we Włoszech. Najpopularniejszą wersją jest curzetti stampae , cienki krążek makaronu o wielkości i kształcie ćwiartki, który jest albo wytłoczony w kształcie kwiatu, albo z dekoracyjnym obrazem, takim jak herb rodzinny. Tradycyjnie podaje się z roztopionym masłem, albo pesto (Tocco de funzi).

18. Creste di gallo
Nazwa tego makaronu oznacza „herb koguta” lub „grzebień”. Zakrzywiona tuba w kształcie litery C ma marszczoną krawędź, która doskonale utrzymuje sos. Pochodzi z regionu Marche we Włoszech. Podaje się go do cięższych i lżejszych sosów, sałatek i zapiekanek.

19. Ditalini
Te „małe naparstki” to krótkie rurki, znane również jako ditali. Powszechne w regionie Kampania we Włoszech, a także na Sycylii, ditalini są często dodawane do zup.

20. Elicoidali
Elicoidali oznacza helisę lub spiralę i jak w przypadku wielu makaronów nazwa pochodzi od jego kształtu i nawiązuje do spiralnych grzbietów, które przecinają powierzchnię makaronu w kształcie rury. Ten makaron z Neapolu jest również znany jako Tortiglioni.

21. Farfalle
Makaron ten ma kształt kokardki, a farfalla po włosku oznacza „motyl”. To jeden z najstarszych rodzajów włoskich makaronów. Prawdopodobnie pierwsze farfalle zrobiono w XVI wieku w północnych Włoszech. Obecnie jest bardzo popularny na całym świecie. Farfalle wbrew pozorom są łatwe do zrobienia w domu przy pomocy prostego sprzętu. Pasują przede wszystkim do potraw z pomidorami, śmietaną lub mięsem. Zasadą jest, aby składniki sosu podawanego z farfalle nie były za bardzo rozdrobnione. Pochodzi z regionów Emilia-Romagna i Lombardia w północnych Włoszech, gdzie podobna wersja nosi nazwę strichetti.

22. Ferricelli
Ten makaron w kształcie spirali pochodzi z Apulii i Basilicaty. Kształt jest tworzony za pomocą igły dziewiarskiej. Podawany jest z gęstymi sosami.

23. Fettuccine
Po włosku „fettuccine” oznacza „małe wstążki”. Ten rodzaj makaronu jest spokrewniony z tagliatelle i tak samo kształtem przypomina wstążki. Fettuccine jest jednym z najbardziej znanych makaronów na całym świecie. Popularny jest szczególnie wiosną w restauracjach, gdzie makaron robiony jest własnoręcznie. Tradycyjne fettuccine to dosyć grube wstążki serwowane z lekkimi i średnimi sosami (pomidorowe, kremowe, śmietanowe, serowe i inne w zależności od upodobań). Podawane są także z krewetkami i z kurczakiem, a także świetnie nadają się do zapiekanek.

24. Foglie d’ulivo
Ten sycylijski makaron kształtem przypomina liście oliwne (stąd nazwa). Czasami jest barwiony szpinakiem, aby nadać mu zielony odcień i podawany z lekkim sosem lub pokrojonymi w kostkę pomidorami i oczywiście oliwkami.

25. Fregola
Fregola to sardyński makaron zwijany w małe kulki i opiekany na złoty kolor, aby nadać mu chrupkości i orzechowego posmaku. Ponieważ ma podobną konsystencję i smak do kuskusu, fregola jest często dodawana do sałatek makaronowych.

26. Fusilli
Nazywany jest w Polsce świderkami, fusilli pochodzi z południowych Włoch, gdzie zostało zrobione przez owijanie pasków makaronu wokół cienkiego pręcika i pozostawienie go do wyschnięcia. Rezultatem jest spiralny kształt, który przypomina sprężynę lub korkociąg. Istnieje wiele odmian fusilli: dłuższa wersja to fusilli lunghi, podczas gdy większa wersja to fusilloni. Mogą być używane do dań głównych, sałatek i zup. Dzięki swojemu skręconemu kształtowi pasują zarówno do lekkich, jak i ciężkich, mięsnych sosów.

27. Garganelli
Płaskie arkusze makaronu są zwijane w kształt cylindra i prasowane wypukłościami, aby uzyskać garganelli. Choć podobny do penne, garganelli ma jedną charakterystyczną cechę: widoczną klapkę, w której rogi makaronu składały się jedna na drugą. Garganelli pochodzi z Emilii-Romanii.

28. Gemelli
Gemelli oznacza po włosku „bliźniaki”, chociaż do jego przygotowania używa się tylko jednego pasma makaronu. Kawałek makaronu w kształcie litery S jest skręcony w kształt spirali lub podwójnej helisy. Przeważnie dodaje się go do sałatek i zapiekanek.

29. Gramigna
Ten styl makaronu powstał w Emilii-Romanii. Jego nazwa pochodzi od chwastów, co może wyjaśniać jego kształt. Górna połowa krótkiej, cienkiej, wydrążonej tubki makaronu jest zakrzywiona w okrągłą spiralę, która przypomina kawałek trawy.

30. Grattoni
Grattoni to kolejny mały, okrągły, ziarnisty makaron podawany w zupach. Te drobne odmiany makaronu są znane jako pastina.

31. Lasagne
Lasagne pochodzi z Neapolu a nazwa od greckiego słowa laganon, które było używane na określenie ciasta makaronowego pokrojonego w paski. Tradycyjnie Parmigiano-Reggiano i sos do makaronu na bazie pomidorów są układane między arkuszami lasagne, chociaż wiele nowoczesnych adaptacji obejmuje teraz ricottę, mieloną wołowinę i szpinak. Makaron w stylu wstążki zwany lasagnette to po prostu węższa, dłuższa wersja lasagne.

32. Linguine
Ten długi, cienki, płaski makaron pochodzi z włoskich regionów Genui i Ligurii. Ponieważ linguine pochodzi z wybrzeża, często łączy się go z owocami morza, zwłaszcza małżami lub sosami np. pesto. Nazwa oznacza „małe języki”.

33. Lorighittas
Ten sardyński makaron w oplocie został nazwany na cześć żelaznych pierścieni używanych do zaczepiania koni do domów i innych budynków. Inna historia mówi, że młode kobiety, które zrobiły makaron, wieszały go na uszach do wyschnięcia, przez co pierścienie makaronu wyglądały jak kolczyki. Lorighittas pochodzi z Morgongiori i jest rzadkością poza tym miastem.

34. Lumache
Kształtem przypominają muszlę ślimaka, a są to po prostu złożone na pół, puste w środku rurki. Dostępne są lumache w wersji smakowej gładkiej i karbowanej. Lumanche pojawia się zarówno w kuchni rzymskiej, jak i południowowłoskiej. Większa wersja jest znana jako lumaconi. Mniejsze lumache doskonale nadają się do zup i zapiekanych makaronów, średnie do sosów, a te największe mogą być nadziewane (np. ricottą, mozzarellą, sosem pomidorowym, pesto, mięsem lub warzywami) bądź zapiekane.

35. Mafaldine
Mówi się, że ten kędzierzawy makaron został nazwany na cześć błyszczących loków księżniczki imieniem Mafalda z Sabaudii. Te długie, płaskie makarony mają falowane brzegi, które wyglądają podobnie do kręconych włosów. Inna nazwa tego makaronu to reginette, czyli mała królowa.

36. Maccheroni
Maccheroni zwykle ma postać wydrążonej rurki, można je formować w różne kształty, w tym krótkie skręty. Makaron w tym kształcie jest symbolem kuchni sycylijskiej. Zgodnie z włoską tradycją długie Maccheroni przed ugotowaniem należało połamać na małe kawałki. Słowo maccheroni pochodzi prawdopodobnie od kilku greckich słów, w tym makaria, oznaczających „pokarm z jęczmienia” i makros, oznaczający „długi”. Dzięki temu, że są puste środku, idealnie przyjmują każdy sos.

37. Maccheroncini di Campofilone
Ten jedwabisty makaron pochodzi z regionu Le Marche w środkowych Włoszech. Długi, cienki makaron jest podobny do makaronu Capelli d’angelo (anielskie włosy) i ma również praktyczne zastosowanie. Kiedy mieszkańcy Le Marche po raz pierwszy zaczęli robić maccheroncini di Campofilone, zdecydowali się na cienkie pasma, aby trwały dłużej, zapewniając w ten sposób źródło pożywienia przez cały rok.

38. Malloreddus
Te prążkowane muszle są często nazywane „małymi sardyńskimi gnocchi”. Jest tak popularny na Sardynii, że czasami jest uważany za wizytówkę wyspy. Malloreddus jest czasami aromatyzowany szafranem, po raz pierwszy wprowadzonym do regionu przez Maurów lub Fenicjan.

39. Maltagliati
Maltagliati dosłownie oznacza „źle pokrojony”, co może wyjaśniać nierówny kształt i grubość tych kwadratów makaronu z Emilii-Romanii. Pierwotnie maltagliati przygotowywano ze skrawków ciasta tagliatelle.

40. Mezze maniche
Nazwa oznacza “krótkie rękawy” lub „rękawy mnicha”. Pochodzi z regionu Emilia-Romagna. Jest to krótka, wydrążona tuba, mniej więcej o połowę mniejsza od rigatoni. Podaje się go z warzywami, mięsem i owocami morza, a także w sałatce makaronowej!

41. Orecchiette
Po włosku słowo „orecchiette” oznacza dokładnie „małe uszy” lub „uszka”. Charakterystyczny kształt uzyskuje się, wypychając kciukiem zagłębienia w wykrojonych krążkach ciasta. Ten typ makaronu jet bardzo popularny w regionie Apulia (Puglia) w południowej części Włoch, ale korzeniami sięga do francuskiej Prowansji. Orecchiette doskonale smakuje w towarzystwie warzyw w różnego rodzaju sałatkach, łączy się je również z ciężkimi mięsnymi i warzywnymi sosami. W południowych regionach często podaje się orecchiette z brokułami Rabe i kiełbasą.

42. Orzo
Orzo może wyglądać jak ziarna ryżu lub jęczmienia, ale tak naprawdę to rodzaj makaronu. W języku włoskim orzo oznacza jęczmień, przez co sytuacja jest nieco zagmatwana. Chociaż orzo pochodzi z Włoch, jest również bardzo popularne w Grecji. Zwykle jest używany do sałatek i zup, a czasami jako nadzienie do papryki.

43. Paccheri
Paccheri to (ogólnie) gładka tubka makaronu z Kampanii, która prawdopodobnie pochodzi z Neapolu. Jego kształt jest czasem porównywany do pociętych kawałków węża ogrodowego. Jedna z legend o pochodzeniu mówi, że sycylijscy makaroniści stworzyli paccheri, aby przemycić zakazane ząbki czosnku do Austrii (wówczas Prusy) w XVII wieku, gdzie importowany czosnek został zakazany.

44. Pappardelle
Pappardelle to szeroki, długi makaron pochodzący z Toskanii, gdzie został pierwotnie przygotowany z mąki kasztanowej. Nazwa tego makaronu może pochodzić od łacińskiego słowa pappare, oznaczającego „jeść” lub, bardziej potocznie, „pożreć”. Jest to cienki i płaski makaron, cięty na szerokie, długie wstążki, pod względem szerokości mieści się między tagliatelle a lasagne. Popardelle jest podawane najczęściej zimą z ciężkimi sosami, a także z gulaszem na dużym talerzu bądź w szerokiej misce.

45. Penne
Nazwa pochodzi od włoskiego słowa „pen” („penne” to liczba mnoga), co znaczy pióro. Jest to jeden z najbardziej znanych i popularnych makaronów w kształcie skośnej rurki, w wersji gładkiej i karbowanej. Większa wersja nosi nazwę pennoni lub „olbrzymie pióra”. Nadaje się do zup, sałatek i zapiekanek, a także do gulaszu. Chociaż penne pochodzi z Ligurii, jeden z najbardziej lubianych przepisów na penne, zwany arrabbiata, pochodzi z Rzymu. Arrabbiata, czyli „wściekły”, to bardzo ostry czerwony sos z pomidorów, papryczek chili i czosnku.

46. Pincinelli
Pincinelli, zwany także bigoli lub bigui, jest bardzo podobny do spaghetti z jedną zasadniczą różnicą: te długie, cienkie makarony są puste i mają dziurkę na każdym końcu. Pincinelli prawdopodobnie pochodzi z regionu Marche we Włoszech. Podaje się go z gęstymi sosami.

47. Pizzoccheri
Ta odmiana krótkiego tagliatelle jest wyjątkowa w panteonie włoskich makaronów: szeroki, płaski makaron wyrabiany jest z mąki gryczanej. Pizzoccheri prawdopodobnie pochodzi z Lombardii, a konkretnie z Valtelliny, gdzie jest tradycyjnie podawany zimą z ziemniakami, serem, kapustą i masłem.

48. Quadrefiore
Quadrefiore ma podobno kształt kwadratowego kwiatu z potarganymi krawędziami (lub płatkami) po każdej stronie. Chociaż Quadrefiore jest pusty w środku, jest również dość gęsty i gruby, więc wymaga dłuższego czasu gotowania niż większość innych makaronów.

49. Quadretti
Quadretti, znane również jako quadrucci, to dokładnie to, co mówi nazwa: małe kwadraty. Chociaż występuje w całych Włoszech, prawdopodobnie pochodzi z Apulii lub Abruzji. Tradycyjnie quadretti podaje się w bulionie lub zupie.

50. Radiatore
Przysadzisty, kwadratowy kształt radiatore ma przypominać kaloryfer. Biorąc pod uwagę starożytne pochodzenie większości makaronów, radiatore jest właściwie nowym dodatkiem. Niektóre historie mówią, że powstał między I a II wojną światową, podczas gdy inna legenda spekuluje, że pojawił się dopiero w latach sześćdziesiątych XX wieku, kiedy grill chłodnicy w sportowym samochodzie Bugatti zainspirował producentów makaronu. Ma on za zadanie, dzięki zwiększonej powierzchni kawałka makaronu, utrzymywać długo ciepło potrawy i wyłapywać jak najwięcej sosu z talerza. W związku z tym podaje się go z gęstymi i zawiesistymi sosami warzywnymi lub mięsnymi. Może być też dodatkiem do zup i sałatek. Oferowany jest także w wersjach barwionych. Może być stosowany wymiennie z conchiglie lub ruote.

51. Ravioli
Nazwa ravioli – warstwa nadzienia (od ricotty po szpinak) nadziewana między dwiema warstwami makaronu w kształcie “poduszki” (owalnej lub prostokątnej) – pochodzi od słowa riavvolgere, które oznacza „zawijać”. Dokładne pochodzenie ravioli jest trudne do ustalenia, chociaż wzmianki o nim istnieją już w XIV wieku w mieście Prato. Pierwotnie ravioli podawano w bulionie. Zaczął pojawiać się z sosem pomidorowym około XVI wieku. Obecnie można spotkać ten typ makaronu z różnorodnym nadzieniem: mięsnym, serem ricotta, owocami morza, a także z wszelkiego typu warzywami, dynią i szpinakiem włącznie, a także z sezonowymi grzybami. Według tradycji ravioli to potrawa wegetariańska, a pierwotny przepis na farsz do ravioli zawiera ser i warzywa z dodatkiem znanych przypraw takich jak np. gałka muszkatołowa czy cynamon.

52. Ricciolini
Ricciolini oznacza „małe loki”. Pochodzące z Emilii-Romanii, miasta Ferrara, ricciolini można podawać z zupą lub sosem.

53. Rigatoni
Nazwa tych krótkich tubek z makaronem pochodzi od słowa rigato, które oznacza „pasiasty”. Jest to nawiązanie do prążków na zewnętrznej powierzchni prostej rurki. Rigatoni prawdopodobnie pochodzi z centralnych Włoch, wokół Rzymu. Chociaż rigatoni jest na ogół większe niż penne (i nie ma zakrzywionych końców), można je ciąć na różne długości. Rigatoni podawane jest przede wszystkim z czerwonym, mięsnym sosem. Wierzch zwykle posypuje się serem mozzarella bądź romano. Można również wykorzystać go do zapiekanek.

54. Rotelle
Rotelle to kawałki makaronu w kształcie miniaturowych kół wozu, czasami nazywane również ruote. Ze względu na swój fantazyjny kształt świetnie prezentuje się w sałatkach, zapiekankach i zupach.

55. Sagnarelli
Sagnarelli pochodzi z Abruzji. Ten gruby, krótki makaron wstążkowy ma zaokrąglone brzegi i często jest podawany z sosem śmietanowym.

56. Spaghetti
Spaghetti może być najpopularniejszym i najbardziej znanym stylem makaronu na tej liście, a także jednym z najstarszych. Jedno z badań kulturowych Sycylii z około 1154 roku wspomina o prekursorze spaghetti – suszonych pasmach ciasta z mąki pszennej – eksportowanych do innych regionów Włoch. Inna wersja zwana spaghetti alla chitarra pochodzi z Abruzji, gdzie po raz pierwszy została wykonana przy użyciu narzędzia podobnego do gitary (chitarra oznacza gitarę). Ciasto kładziono na chitarrze, a następnie przepychano tak, aby sznury pokroiły arkusz ciasta na paski. Jada się go najczęściej z sosem neapolitańskim, bolońskim lub carbonara.

57. Stortini
Ta zakrzywiona tubka makaronu jest podobna do Maccheroni. Jednak stortini jest dużo, dużo mniejszy (mniej więcej wielkości paznokcia). Ze względu na niewielkie rozmiary stortini jest zwykle dodawane do zup.

58. Strozzapreti
Istnieje wiele legend związanych z początkami strozzapreti. Ten „duszący się kapłan” makaron pojawił się po raz pierwszy w Umbrii, Toskanii i Emilii-Romanii. Jedna z historii mówi, że gospodynie domowe, wściekłe, że musiały częściowo płacić czynsz, gotując makaron dla miejscowych księży, stworzyły wersję, którą ich pechowi goście mogli się udławić. Inna historia mówi, że księża często zatrzymywali się w domach miejscowych na obiad, ale ich powitanie było zbyt długie. Aby skłonić księży do zaprzestania wpadania na obiad, rodziny podawały im strozzapreti jako ostrzeżenie.

59. Tagliatelle
Te długie, wąskie i płaskie kluski pochodzą z Emilii-Romanii i Marche. Według legendy szef kuchni z Bentivoglio wymyślił tagliatelle na cześć Lukrecji Borgii w 1487 roku. Pociął makaron na długie paski, aby przypominały jej blond włosy. Chociaż ta historia może być romantyczna, prawdopodobnie tagliatelle jest o wieki starsze. Pojawia się wzmianka o prekursorze tego makaronu wstążkowego w encyklopedii żywności z regionu Emilia-Romagna z 1338 roku. Tagliolini, który pochodzi z regionu Liguria jest kuzynem tagliatelle i jest od niego cieńszy, chociaż nadal jest długim makaronem przypominającym spaghetti. Tagliatelle najlepiej podawać z gęstymi sosami. W wielu przepisach zastępuje spaghetti.

60. Torchio
Torchio to włoskie słowo oznaczające prasę (może odnosić się do prasy do wina lub makaronu). Jednak nazwa tego makaronu, który występuje głównie w regionie Emilia-Romania, może w rzeczywistości pochodzić od kształtu trąbki lub pochodni (po włosku torcia) z szerokim otworem na jednym końcu i węższym otworem na drugim.

61. Trofiette
Nazwa tego liguryjskiego makaronu może pochodzić od słowa strufuggia , oznaczającego „pocierać”. Pierwotnie makaron był przygotowywany poprzez wałkowanie lub tarcie kawałków ciasta makaronowego o drewnianą deskę. Trofiette (czasami nazywana również trofie) pochodzi z Recco w regionie Ligurii, kolebki focacci.

62. Tortelli
Ten nadziewany makaron ma wiele kształtów, w tym skręcony, okrągły kształt i kwadrat przypominający ravioli. Wypełnienie zależy od regionu. W Toskanii tortelli często nadziewane jest szpinakiem i ricottą lub pomidorami i czosnkiem. W Emilii-Romanii można go spotkać nadziewany dynią lub ricottą i podawany z sosem maślanym.

63. Tortellini
Tortellini jest często opisywane jako pępek i jest małą torebką na makaron z różnymi nadzieniami. Jedna z legend głosi, że makarony w Modenie zainspirowały się pępkiem bogini Wenus. Inna historia twierdzi, że impuls do stworzenia tortellini był znacznie bardziej praktyczny. Najwyraźniej pierwotnie pojawił się jako sposób na gotowanie makaronu z nadzieniem już w środku.

64. Trenne
Te tubki z makaronem mają trójkątne cięcie na każdym końcu i wyglądają podobnie do pióra lub pióra wiecznego. Zbliżonym, ale drobniejszym rodzajem jest trennette. Trenne serwuje się najczęściej z ciężkimi sosami lub jako podstawę do zapiekanek.

65. Trottole
Trottole pochodzi z Kampanii. A jego nazwa „bączek” idealnie oddaje kształt tego makaronu.

66. Tufoli
Tufoli może wyglądać podobnie do penne, ale istnieje subtelna różnica. Rurka jest lekko zakrzywiona i na końcu jest prosta, a nie skośna. Ten makaron ma wiele nazw, np. occhi di elefante (oczy słonia) i occhi di bove (oko byka). Można go podawać nadziewanego serem lub mięsem.

67. Ziti
Ziti pochodzi prawdopodobnie z Neapolu, gdzie popularne do dziś pieczone danie z ziti było pierwotnie podawane na specjalne okazje. Pieczone ziti jest również podstawą uroczystych niedzielnych obiadów w dużych rodzinach. Dłuższa wersja ziti nazywa się zitone.

Makaron w sztuce
Makaron przewija się w sztuce od wielu lat. Poliszynel (wł. pulcinella) z commedii dell’arte jest wiecznie głodny i wciąż objada się makaronem. Z kolei Saverio Xavier della Gatta przedstawia scenę, w której makaron odgrywa podstawową rolę. Przy okazji widać, że w XIX wieku na ulicy jedzono go palcami.

Niejedna mama zastanawia się jak przekonać dzieci do jedzenia warzyw. Na genialny pomysł wpadła Linda Miller-Nicholson. Jej syn uwielbiał makaron, dlatego postanowiła mu przemycać warzywa w makaronie. Zaczęła od barwienia makaronu szpinakiem i jarmużem, stopniowo okazało się, że dzięki swojej pomysłowości i talentowi osiągnęła  w tej dziedzinie mistrzostwo.

Makaron w filmie
W animowanym filmie Walta Disneya z 1955 r. “Zakochany kundel” (oryg. Lady and the Tramp) jest poruszająca scena, jak para piesków dzieli się darmowym talerzem spaghetti i klopsików, jedząc na świeżym powietrzu do piosenki Bella Notte. Podczas tej sceny możemy obejrzeć słynny na świecie pocałunek. I pomyśleć, że Disney był początkowo stanowczo przeciwny pomysłowi, by dwa psy jadły makaron, całując się przy tym…

Włosi nie używają tego określenia, ale w świecie filmowym stało się popularne określenie włoskiej wersji westernu jako “spaghetti western” (lub “macaroni western”). Początkowo były negatywnie oceniane przez krytyków filmowych zwłaszcza amerykańskich. Później zrehabilitowano je jako dzieła wyróżniające się wizją artystyczną, przede wszystkim filmy Sergio Leone. Dwa z nich “Dobry, zły i brzydki” oraz “Pewnego razu na Dzikim Zachodzie” mają opinię arcydzieł światowego kina. Wspaniałą muzykę do tych filmów, jak i do wielu innych spaghetti westernów, skomponował zmarły w 2020 roku Ennio Morricone.

Rekordy Guinessa

Największa lasagne
Największa na świecie lasagne waży 4865 kg ma 23 m długości. Lasagne powstała w wielickiej strefie kibica, ponieważ właśnie w tym mieście stacjonowała piłkarska reprezentacja Włoch, która uczestniczyła w Euro 2012. To wspaniałe danie wymagało 2500 kg makaronu, 800 kg mielonego mięsa, 500 l sosu pomidorowego i 400 kg sera!  Do krakowskich kucharzy należy już rekord w długości wypieczonej pizzy.

Największa miska makaronu
Największa na świecie miska makaronu waży 7 900 kg, średnicę 4,66 m i 87 cm głębokości. Przygotowywało ją przez 19 godzin 40 kucharzy z Restauracji Magillo. Świderki (fusilli) serwowano z sosem bolognese dla uczestników i publiczności podczas “2 PZU Cracovia Półmaratonu Królewskiego” w przeddzień Światowego Dnia Makaronu 24 października 2015 r.

Najdłuższy ręcznie robiony makaron
Najdłuższy ręcznie robiony makaron ma 3 084 m. Do jego zrobienia szefowie kuchni z Xiangnian Food Co. Ltd stosowali tradycyjny przepis na makaron ramen, ale na większą skalę; w składzie było 40 kg mąki chlebowej, 26,8 litra wody i 0,6 kg soli. Wydarzenie zostało zorganizowane 13 grudnia 2017 r. z okazji chińskiego święta Double Ninth Festival, znanego również jako Dzień Seniora.

Największe opakowanie makaronu
Barilla Gida AS (Turcja) ustanowiła rekord świata 8 maja 2012 r., produkując półtonowe pudełka makaronu penne o wymiarach 1,30 m w podstawie i 1,54 m wysokości, które były sprzedawane przez turecką sieć supermarketów Migros Ticaret za 999 lir tureckich (560 USD). Cały dochód został przekazany Funduszowi Narodów Zjednoczonych na rzecz Dzieci (UNICEF).
Zgodnie z wytycznymi Guinness World Records dla nowej kategorii rekordów, pudełko musiało być co najmniej dziesięć razy większe od oryginalnego produktu, musiało być wypełnione tym samym rodzajem makaronu co zwykłe pudełko, a także musiało być wykonane z tych samych materiałów co standardowe pudełko

Aktualizacja:
Maju, mówisz i masz 🙂

Przypisy

1. Zdjęcie tytułowe – Francine Segan “Pasta Modern”
2. matadornetwork.com/read/every-italian-pasta-explained/
3. it.wikipedia.org/wiki/Pasta
4. pl.wikipedia.org/wiki/Makaron
5. bonavita.pl/poznaj-20-rodzajow-makaronow-i-wybierz-swoj-ulubiony
6. piotripawel.pl/makaron-i-jego-rodzaje,3310.html
7. essentialitaly.co.uk/blog/20-fun-pasta-facts
8. italiannotes.com/10-useless-facts-about-pasta/
9. wickedspoonconfessions.com/2015/06/15-fun-facts-about-pasta.html
10. buzzfeed.com/jesseszewczyk/pasta-facts
11. cracoviapolmaraton.pl/najwieksza-miska-makaronu-rekord-guinnessa-pobity?hl=pl
12. italicsmag.com/2020/05/29/a-brief-history-of-pasta/
13. pl.wikipedia.org/wiki/Spaghetti_western
14. gotowanie.onet.pl/artykuly/w-kwestii-gotowania-makaronu-wlosi-nie-ida-na-zaden-kompromis/plfwrv5
15. kuchnia.wp.pl/6-najwiekszych-kulinarnych-mitow-6054630923182721g/4