Jedną z form działalności naszej Italomanii jest uczestnictwo w rozmaitych imprezach organizowanych przez Włoski Instytut Kultury (WIK). Ta zasłużona instytucja od wielu lat zajmuje się propagowaniem w naszym kraju różnych zagadnień, form, problemów, zjawisk szeroko pojmowanej kultury włoskiej. Założona jeszcze przed wojną (1934 rok) posiada swoją placówkę także w Krakowie. W Warszawie funkcjonowała w kilku miejscach, lecz od 2003 roku siedzibą Instytutu jest piękna, zabytkowa kamienica Matiasa Taubenhausa zbudowana w 1898 roku.
17 czerwca br. WIK zaprosił na spotkanie literackie cyklu STREGA TOUR, towarzyszące prestiżowej włoskiej nagrodzie literackiej, dające czytelnikom możliwość spotkania z pisarzami kandydującymi do nagrody, w różnych miastach włoskich i zagranicznych. Osobliwością i swoistym wyróżnieniem był fakt, że w tegorocznej edycji nagrody spotkanie warszawskie jako jedyne z osiemnastu zorganizowano poza granicami Włoch. Italomanię tym razem reprezentowali Ela i Franek.
Niewątpliwą ciekawostką jest nazwa nagrody – STREGA. Jej pochodzenie opisaliśmy w innym miejscu naszej strony.
Nagrody literackie funkcjonują w wielu krajach. U nas w Polsce przyznawana jest warszawska nagroda Nike, znacznie młodsza, licząca blisko 30 lat. Jednak Włosi, organizując w tym roku 79 edycję konkursu począwszy od 1947 roku, uczynili z niego święto literatury. Literatura stanowi bowiem swoisty, beletrystyczny zapis historii, przemian społecznych i kulturalnych. Na przestrzeni tych lat nagradzano wiele wybitnych postaci włoskiej literatury.
Częścią składową konkursu jest właśnie STREGA TOUR, prezentacja przez twórców swoich najlepszych dzieł wybranych przez konkursowe jury. Jest to 700-osobowe gremium fachowców zajmujących się literaturą, krytyków, tłumaczy, naukowców, znawców i pasjonatów języka reprezentujących najważniejsze instytucje kulturalne, a wśród nich jest także Włoski Instytut Kultury.
W warszawskim spotkaniu wzięło udział pięcioro finalistów. Po przywitaniu przez Dyrektora Instytutu każdy z nich przedstawił swe konkursowe dzieło i przybliżył słuchaczom. Kolejność prezentacji różniła się od tej wynikającej z rankingu finalistów podanego przez konkursowe jury. Jedynie rozpoczynający swą prezentację – Andrea Bajani, autor powieści „L’Aniversario” był tym, który zakwalifikował się z największą liczbą głosów. Po nim kolejno zaprezentowali się: Paolo Nori – „Chiudo la porta e urlo”, Elisabetta Rasy – „Perduto è questo mare”, Michele Ruol – „Inventario di quel che resta dopo che la foresta brucia” oraz Nadia Terranova – „Quello che so di te”.
Po wystąpieniach finalistów była okazja zadawania pytań autorom, a po zakończeniu oficjalnej uroczystości do rozmów w kuluarach. Nasi Italomani wykorzystali możliwość spotkania i rozmowy z ambasadorem Republiki Włoch panem Luca Franchetti Pardo, który swą misję w Polsce pełni od 2023 roku. Ela przedstawiła naszą grupę jako przyjaciół Włoch, na co dzień interesujących się wszystkim, co włoskie. Ambasador przyjął to z wielką radością i zaprosił do wspólnego zdjęcia.
Kilkanaście dni później dowiedzieliśmy się, że 3 lipca w rzymskiej Villa Gulia oficjalnie ogłoszono laureata tegorocznej nagrody Premio Strega 2025, którym zgodnie z oczekiwaniami został Andrea Bajani. Nagrodzona powieść to „L’Anniversario” wydana przez wydawnictwo Feltrinelli. Utwór ten to historia syna, który po dziesięciu latach milczenia, niemal nieobecności w rodzinie, postanawia z tym skończyć i zmierzyć się z rzeczywistością. Decyduje się zerwać z matką i ojcem, jednak nie jest motywem chęć zemsty, lecz by powiedzieć prawdę ukrytą w zakamarkach pozornie idealnego mieszczańskiego gniazda. Andrea Bajani z oburzeniem, elegancją i szczerością obnaża psychiczną przemoc ustanowioną przez opresyjne postacie ojców, w płynnej i ostrej narracji, która sięga do źródeł wewnętrznego buntu.
Najnowsza informacja podana przez Maję dowodzi, że kontakty Italomanii z WIK będą trwałą częścią naszej działalności. Już 31 lipca planowane jest bowiem spotkanie w 100-lecie urodzin znanego włoskiego reżysera i scenarzysty i autora kryminałów Andrea Camilleriego. Z pewnością z naszym udziałem.
Przypisy
1. Zdjęcie tytułowe https://iicvarsavia.esteri.it/pl/news/dall_istituto/2025/04/il-premio-strega-fa-tappa-a-varsavia/
2. https://iicvarsavia.esteri.it/pl/gli_eventi/calendario/premio-strega-incontro-con-i-5-finalisti-delledizione-2025/
3. https://www.fanpage.it/cultura/premio-strega-2025-andrea-bajani-e-il-vincitore-con-lanniversario-la-classifica-completa/
4. https://canaledieci.it/2025/06/05/premio-strega-2025-i-5-libri-finalisti-e-quando-va-ce-la-finale-data-e-location-della-finale/
5. https://www.rainews.it/articoli/2025/06/premio-strega-2025-nella-cinquina-finalista-andrea-bajani-nadia-terranova-elisabetta-ras-paolo-nori-michele-ruol-07036ad1-c138-47ea-b17d-280b4ba8
