Wybraliśmy się do Kinoteki w PKiN, bo to świetny centralny punkt dojazdowy, zwłaszcza metrem z Ursynowa, gdzie mieszka zdecydowana większość członków Italomanii i gdzie działa Kluboteka, w której znaleźliśmy swoją przystań do spotkań i prezentacji. Właśnie w ramach rozłożonej na dwa spotkania prezentacji Sycylii jako jednego z ostatnich do omówienia regionów Włoch, trafił nam się piękny bonus w postaci filmu „Osobliwości sycylijskie” (La stranezza) w reżyserii Roberto Andò z 2022 r.
W otoczeniu małomiasteczkowej scenerii, wspaniałej scenografii, kostiumów, przyciemnionych, sepiowych zdjęć, cudownej muzyki, zanurzyliśmy się w klimat 1920 roku w sycylijskim Girgenti (od 1927 r. Agrigento). Razem z bardzo już znanym dramaturgiem Luigi Pirandello, który przybywa do swojego rodzinnego miasta z okazji osiemdziesiątych urodzin przyjaciela Giovanni Vergi i niespodziewanie zostaje z powodu pogrzebu niani i razem z dwoma grabarzami Bastiano i Nofrio odkrywamy uroki amatorskiego teatru, którego przedstawienie odblokowuje niemoc twórczą Pirandello. Mamy więc w kinie dużą dawkę teatru i wraz z Pirandello – prekursorem teatru XX wieku, zastanawiamy się w finale co jest rzeczywistością, a co udawaniem? Czy jesteśmy widzami czy aktorami na scenie? Bo tak jak w amatorskim przedstawieniu „W okopach wyrzutów sumienia” realizowanym przez grabarzy i ich trupę teatralną, sceny odgrywane na scenie zaczynają mieszać się ze scenami z życia, tak w stworzonym wkrótce przez Pirandella słynnym nowatorskim dramacie „Sześć postaci w poszukiwaniu autora”, relacja między publicznością, fabułą i aktorami zostaje maksymalnie zatarta.
Grabarze tworzący sztukę w teatrze parafialnym stwierdzają podczas prób: zobaczymy na koniec czy to dramat czy komedia… A humorystycznych momentów w filmie nie brakuje.
Wszyscy byliśmy pod urokiem opowiedzianej historii, w której bohaterowie są prawdziwi, ale sama historia to nagrodzony scenariusz oryginalny, którego autorami są Massimo Gaudioso, Roberto Andò i Ugo Chiti. Wspomniana cudowna muzyka jest wspólnym dziełem Emanuele Bossi i Michele Braga.
W filmie jest mnóstwo smaczków jak np. wizyta w niesamowitym archiwum ratusza, które razem z jego urzędnikami wygląda jak biblioteka jakiegoś czarnoksiężnika alchemika i jego uczniów. Bardzo jestem ciekawa skąd scenografowie wzięli takie wnętrze, bo wyglądało razem z jego zbiorami na prawdziwe. Duże wrażenie zrobił na mnie monolog Pirandella odbywany w samotności (prawie), w którym zwierza się, że od lat w każdą niedzielę udziela audiencji bohaterom swoich utworów i robi to w godzinach 8.00 – 13.00. Wszyscy oni pragną być wysłuchani i szukają autora, żeby stać się nieśmiertelnymi postaciami, bo przecież autor umrze, a oni będą żyć wiecznie. Napisałam w nawiasie „prawie”, bo Pirandella dręczą „duchy” postaci, które chciałby wykorzystać w nowym spektaklu i które w końcu otrzymują swoje nieśmiertelne role.
Głównego bohatera tj. Luigi Pirandella gra znakomity Toni Servillo znany m.in. z filmów „Wielkie piękno”, „Boski”, „Ręka Boga”, Oni” i razem z wszystkimi towarzyszącymi mu aktorami tworzą wspaniałe widowisko filmowo-teatralne, które bardzo przypominało mi klimat uwielbianych filmów Felliniego. Tak bardzo zachwyciłam się obrazem, że wybrałam się do kina ponownie i przy drugim oglądaniu delektowałam się nim jeszcze bardziej.
Film zdobył cztery nagrody David di Donatello, czyli włoskie odpowiedniki Oscara i dodatkowo nominowany był w dziesięciu innych kategoriach, czyli doceniony został we wszystkim, co składa się na to dzieło.
Luigi Pirandello (1867-1936) był bardzo płodnym twórcą, napisał ponad 40 sztuk teatralnych, a także kilkanaście powieści oraz esejów. W swojej twórczości stawiał głównie na człowieka i relacje międzyludzkie. W 1923 r. sztuka „Sześć postaci w poszukiwaniu autora” stanie się jednym z największych sukcesów Pirandella i przyczyni do otrzymania Nagrody Nobla w 1934 r.
Przypisy
- Plakat tytułowy – https://www.facebook.com/photo/?fbid=724511366376691&set=a.547765427384620
- https://www.mymovies.it/film/2022/la-stranezza/pubblico/
- https://scuola.repubblica.it/static/scuola.repubblica.it/puglia-barlettaandriatrani-ssdpgrenatomoro/index.html@p=104.html
- https://it.wikipedia.org/wiki/La_stranezza
- https://www.kinokultura.pl/#repertuar
- https://kinomuranow.pl/film/osobliwosci-sycylijskie